Czym jest praca platformowa?

Jest to praca wykonywana za pośrednictwem platform internetowych, będąca jednym z rodzajów pracy realizowanej przez Internet. Praca platformowa może być przeprowadzana online oraz offline, gdzie zadaniem platformy (aplikacji) jest łączenie klientów z dostawcami usług. W Polsce mamy do czynienia w głównej mierze z pracą typu offline, która obejmuje przede wszystkim transport pasażerski na żądanie oraz rynek dostaw jedzenia na żądanie. Jak wynika z analizy Komisji Europejskiej z 2021 r., na rynku jest już ponad 500 aktywnych cyfrowych platform. 28 milionów osób jest zatrudnionych w tym sektorze, a tylko do 2025 roku liczba ta ma wzrosnąć nawet do 42 milionów.

Kim są uczestnicy pracy platformowej?

• osoby lub podmioty zgłaszające zapotrzebowanie na wykonanie wyraźnie określonej usługi polegającej na świadczeniu pracy (crowd-sourcer),
• osoby zainteresowane świadczeniem takiej usługi (crowd-worker), oraz
• platforma pracy pośrednicząca w nawiązaniu relacji między jednymi i drugimi.

Cel dyrektywy

Nowe przepisy mają na celu poprawę warunków pracy osób świadczących pracę za pośrednictwem platform, zwłaszcza tych, którzy pracują w warunkach fikcyjnego samozatrudnienia. Ponadto regulacja obejmuje przepisy dotyczące stosowania systemów algorytmicznych w miejscu pracy.

Domniemanie stosunku pracy

Wobec osoby wykonującej pracę platformową ma być zastosowane domniemanie prawne zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, jeżeli będzie pracowała w warunkach wskazujących na kontrolę i kierownictwo, z uwzględnieniem prawa i praktyki danego państwa członkowskiego (w obecnym brzmieniu projektu dyrektywy nie ma już wymienianych wcześniej 5 kryteriów ustalenia stosunku pracy).

Ciężar dowodu będzie spoczywał na platformie, a więc to ona będzie odpowiedzialna za wykazanie, że NIE istnieje stosunek pracy.

Zarządzanie algorytmiczne

Nowe regulacje gwarantują, że pracownik działający na platformie nie może być zwolniony wyłącznie na podstawie decyzji podjętej przez algorytm lub zautomatyzowany system. Konieczny jest nadzór ludzki nad kluczowymi decyzjami, które bezpośrednio wpływają na osoby pracujące na platformie.

Prywatność i ochrona danych osobowych

Nowe wytyczne wprowadzają regulacje mające na celu zabezpieczenie danych osobowych zatrudnionych w warunkach pracy platformowej. Platformy cyfrowe nie będą mogły przetwarzać, m.in., danych o stanie emocjonalnym, przekonaniach światopoglądowych, statusie migracyjnym, ani też prywatnych rozmów z innymi pracującymi za pośrednictwem platformy.

Jak sobie poradzi z pracą platformową Polska? Kolejka dyrektyw do implementacji jest długa i wkrótce dołączy do niej dyrektywa platformowa.